تقسیمات کشوری
نقشه تقسیمات کشوری روسیه
حکومت
طبق قانون اساسی پیشنهادی، روسیه پارلمانی خواهد داشت که متشکل از دو مجلس است که با رأی تمامی افراد بالغ برای چهار سال انتخاب می گردند یکی از مجالس متشکل از نمایندگانی که طبق روش انتخاباتی تعیین تعداد نمایندگان به نسبت جمعیت هر منطقه انتخاب می شوند و مجلسی کوچکتر متشکل از نمایندگان هر کدام از ۸۸ ایالت جمهوری و ناحیه‌ی خود مختار، کنگره‌ی نمایندگان خلق که اکنون موجود است طبق نظام شوروی سابق انتخاب شده است از اعضای فعلی اش حدود دو پنجم از حوزه های انتخاباتی با رأی تمامی افراد بالغ انتخاب شده اند، یک پنجم به منظور نمایندگی نواحی و جمهوری ها مستقیماً انتخاب گردیده اند و باقی اعضا را ۳۲ سازمان رسمی از جمله حزب کمونیست (که اکنون منحل شده است) انتخاب کرده اند. رئیس جمهور کشور که نخست وزیر و شورای وزیران را انتصاب می کند با رأی تمامی افراد بالغ برای پنج سال انتخاب می شدند. گروهبندیهای اصلی سیاسی شامل «روسیه دموکراتیک» (طرفدار یلتیسین)، اتحاد شهری (تندرو) و حزب خلق روسیه (محافظه کار) است.
جغرافیا
روسیه در آسیای شمالی و اروپای خاوری واقع است و با اقیانوس آرام شمالی و اقیانوس منجمد شمالی؛ و نیز با دریای خزر، دریای سیاه، و دریای بالتیک مرز آبی دارد. روسیه با ۱۴ کشور آسیایی و اروپایی مرز زمینی دارد و با کشورهای پیرامون دریای برینگ، دریای ژاپن، دریای خزر، دریای سیاه، و دریای بالتیک ارتباط دریایی دارد.
همسایگان زمینی روسیه عبارتند از:
در جنوب خاور (آسی:کره شمالی، چین، مغولستان، و قزاقستان)
در جنوب باختر (قفقاز:جمهوری آذربایجان و گرجستان)
در باختر (اروپا: اوکراین، بلاروس، لتونی، استونی، فنلاند، و نروژ؛ و در بخش جدامانده کالینینگراد با
کشورهای لیتوانی و لهستان.)
آشنایی با برخی شهرهای روسیه:
مسکو پایتخت و مرکز سیاسی این کشور است. سنت پترزبورگ، نووسیبیرسک، یکاترینبورک، نیژنی نووگرود، ولگوگراد، سامارا، ایرکوتسک، امسک، قازان، اوفا، چلیا بینسک، روستف آن دون، کراسنویارسک، و ساراتف از شهرهای بزرگ و مهم روسیه به شمار می روند.
مسکو:
مسکو به روسی: Москва پایتخت و پرجمعیت‌ترین شهر و واحد فدرالی روسیه است. این شهر از مهمترین مراکز سیاسی، اقتصادی، مذهبی، تاریخی، مالی، آموزشی و ترابری فدراسیون روسیه و اروپا محسوب شده و با ۱۱ میلیون و ۵۰۳ هزار نفر جمعیت در سرشماری سال ۲۰۱۰ پرجمعیت‌ترین شهر قاره اروپا و ششمین شهر پرجمعیت دنیاست. این شهر در کنار رودخانه مسکو و در ناحیه مرکزی فدرالی در روسیه اروپایی واقع شده‌است. کاخ کرملین، قلعه‌ای باستانی در این شهر است که محل زندگی رئیس‌جمهور روسیه و استقرار قوه مجریه این کشور است. این شهر در دوران اتحاد جماهیر شوروی نیز پایتخت آن کشور بود. چهار فرودگاه بین‌المللی، نه ایستگاه راه‌آهن و مترو مسکو که یکی از عمیق‌ترین تونل‌های دنیاست، در این شهر قرار دارد. مترو مسکو با ۱۸۵ ایستگاه پس از مترو توکیو بیشترین مسافران را در بین سیستم‌های مترو دنیا دارد.
کلان‌شهر مسکو از نظر دارا بودن مؤسسات علمی، ورزشی و آموزشی از رتبه خوبی در سطح جهان برخوردار است، به طوری که بیشترین امکانات ورزشی را در کل جهان به خود اختصاص داده‌است. این شهر دارای یک مجتمع حمل و نقل بین‌المللی به نام «متروی مسکو» است که بزرگترین شرکت تولید واگن‌های مترو در جهان است.
سنت پترزبورگ:
سنت پترزبورگ به روسی: Санкт-Петербург دومین شهر بزرگ روسیه پس از مسکو می‌باشد که در منتهی‌الیه شمال‌غرب این کشور واقع شده‌است.
نووسیبیرسک:
شهر نووسیبیرسک روسی: Новосиби́рск انگلیسی: Novosibirsk سومین شهر بزرگ روسیه پس از مسکو و سن پترزبورگ است. این شهر با ۱٫۴ میلیون نفر جمعیت (سال ۲۰۱۰) پرجمعیت‌ترین و بزرگترین شهر سیبری نیز می‌باشد. نووسیبیرسک در جنوب شرقی دشت سیبری غربی واقع شده است و مرکز استان نووسیبیرسک است.
یکاترینبورگ:
یکاترینبورگ (به روسی: Екатеринбург، نام پیشین: سوردلوفسک) یکی از شهرهای مهم روسیه در بخش مرکزی این کشور است. یکاترینبورگ مرکز استان سوردلوفسک است. این شهر همچنین به‌عنوان مرکز صنعتی و فرهنگی ناحیه فدرالی اورال شناخته می‌شود.
جمعیت این شهر بر پایه سرشماری سال ۲۰۰۲ برابر ۱٬۲۹۳٬۵۳۷ نفر بوده است که از این لحاظ پنجمین شهر بزرگ روسیه به‌شمار می‌رود. یکاترینبورگ بین سالهای ۱۹۲۴ تا ۱۹۹۱ با نام سوردلوفسک (اسوردلوفسک) شناخته می‌شد. نام پیشین برگرفته از نام یاکوف اسوردلوف یکی از رهبران بلشویک بود.
نیژنی نووگورود:
شهر نیژنی نووگورود مرکز استان نیژنی نووگورود روسیه است.
قازان:
قازان یا غازان تاتاری: Qazan, Казан روسی: Казань پایتخت جمهوری خودمختار تاتارستان و یکی از بزرگترین شهرهای روسیه است. این شهر در ۷۹۷ کیلومتری شهر مسکو و در بخش شرقی روسیۀ اروپائی قرار گرفته است. قازان ۱٫۱ میلیون نفر جمعیت دارد که ۴۰٪ آن زیر ۳۰ سال سن دارند. نام این شهر را کازان هم نوشته‌اند.
قازان از مراکز صنعتی، بازرگانی و فرهنگی در مرز اروپا و آسیا است و مهمترین شهر فرهنگی برای تاتارها است. قازان در ریزشگاه دو رود ولگا و کازانکا قرار دارد. شهر اولیه در محل قازان شهر کرمن بود که گفته می‌شود روی تپه‌ای دیگ‌مانند بنا شده بود و واژۀ قازان در ترکی تاتاری هم به معنای دیگ است.
قازان از سال ۱۸۰۱ دارای دانشگاه شده و از سال ۲۰۰۵ میلادی بزرگترین مسجد روسیه (و احتمالاً اروپا) به نام مسجد قُل‌شریف در آن ساخته شده است. در سال ۲۰۰۵، قازان هزارسالگی خود را جشن گرفت.
امسک:
اُمْسْک به روسی: Омск مرکز استان امسک در فدراسیون روسیه است. امسک در جنوب غربی سیبری واقع شده و دومین شهر بزرگ در شرق کوه‌های اورال به شمار می‌آید. فاصله بین امسک تا مسکو ۲۷۰۰ کیلومتر است.
فرهنگ روسیه:
روسیه در جامعه بین المللی از کشورهایی از فرهنگ و هنر دفاع می‌کنند به حساب می‌آید و مردم این کشور هم از مردمانی با فرهنگ به حساب می‌آیند.
جاذبه‌های گردشگری
روسیه دارای جاذبه‌های تاریخی و اکوتوریستی فراوانی است.
تعدادی از جاذبه‌های تاریخی: روسیه از جمله کشورهایی است که از استقبال توریستان و جهانگردان برخوردار است. از جمله جاذبه‌های توریستی روسیه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: متروی مسکو، ساختمان‌های هفت خواهر، مجسمه مایاکوفسکی، مجسمه‌های لنین، میدان سرخ، موزه جنگ، پارک پیروزی، مقبره ولادیمیر لنین، مجموعه کرملین.
تعدادی از جاذبه‌های اکوتوریستی: طبیعت زیبا، پوشش‌های گیاهی متفاوت را می‌توان نام برد مانند تپه وارابیف (تپه گنجشک‌ها)
اقتصاد:
روسیه یکی از بزرگترین تولید کنندگان زغال سنگ، سنگ آهن، فولاد، نفت و سیمان است. با این حال وضع اقتصاد بحرانی است. اصلاحات اقتصادی (۱۹۸۵ تا ۱۹۹۱) میخائیل گورباچف اصل تمرکز زدایی را به اقتصاد از مرکز برنامه ریزی شده وارد کرد. از ۱۹۹۱ با ایجاد قیمتهای بازار آزاد و تشویق فعالیت بازرگانی خصوصی اصلاحا شتاب یافته است. با این حال فقدان انگیزه در نیروی کار بر تمامی بخش های اقتصاد تأثیر می گذارد. توزیع ناقص منجر به کمبود بسیاری از کالاهای اساسی شده است. تولید کاهش یافته است و تورم افسار گسیخته در ۱۹۹۲ به ۲۲۰۰% رسید. صنایع تولیدی بیش از یک سوم نیروی کار را در بر دارد و شامل صنایع فولاد، شیمیایی، نساجی و ماشین آلات سنگین است. تولید کالاهای مصرفی چندان توسعه نیافته است. کشاورزی در مقیاس بزرگ و در قالب کشتزارهای دولتی و یا مزارع اشتراکی سازمان یافته است. هر چند حق تملک و کشت خصوصی زمین برقرار شده است. روسیه به رغم برخورداری از کشاورزی مکانیزه و بزرگترین صنعت کودسازی جهان، از تولید کافی غلات در حد احتیاجش ناتوان است. این امر تا حدودی به دلیل برداشتهای ناکافی و امکانات نا مطلوب ذخیره سازی و حمل ونقل است. واردات از اوکراین و قزاقستان از اهیمت برخوردار گشته است. کشتهای عمده شامل گندم، جو، جو دوسر، سیب زمینی، چغندر قند و میوه است . منابع طبیعی شامل بزرگترین ذخایر زغال سنگ جهان، نزدیک به یک سوم ذخایر گاز طبیعی جهان، یک سوم کل درختزارهای جهان، ذخایر بزرگ منگنز، طلا، پتاس، بوکسیت، نیکل، سرب، روی و مس و همچنین نقاط متعدد مناسب برای تأسیسات تولید نیروی هیدروالکتریک است. ماشین آلات، نفت و فرآورده های نفتی صادرات عمده‌ی روسیه است. این کشور از لحاظ انرژی خود کفاست. روسیه مازاد تجاری بزرگی با دیگر جمهوریهای شوروی سابق دارد.
آمارها نشان می دهد در هفت سال اول دهه ۱۹۹۰ میلادی نرخ مرگ و میر معادل نرخ زاد و ولد بود اما در سه سال پایانی این دهه نرخ مرگ و میر در نوزادان و بزرگسالان بیشتر از نرخ تولد بود و همین مساله سبب شد تا جمعیت این کشور سیر کاهشی داشته باشد. در دوران پوتین با افزایش اگاهی های مردم جمعیت این کشور رشد کرد و نرخ مرگ و میر کاهش پیدا کرد.
دوران ریاست جمهوری ولادیمیر پوتین در سال ۲۰۰۰ میلادی آغاز شد. در آن سال وضعیت اقتصادی مردم روسیه چندان مطلوب نبود. مطالعات تاریخی نشان می دهد در دهه ۱۹۹۰ میلادی نه تنها دولت کارآمدی در روسیه وجود نداشت بلکه وضعیت اقتصادی کشور بسیار متزلزل بود و مردم در وضعیت اسفباری گذران زندگی می کردند. اما زمانیکه پوتین ریاست دولت را در این کشور بر عهده گرفت قوانین اقتصادی خاصی در این کشور تصویب کرد که با کمک آن توانست رونق را به اقتصاد روسیه بازگرداند.
در این سالها پوتین در بخشهای مختلفی سرمایه گذاری کرد. یکی از این بخشها سرمایه گذاری در صنعت نفت و گاز بود و سبب شد تا اقتصاد ضعیف روسیه توان و قدرت پیشین خود را بدست آورد. از طرف دیگر پوتین در سالهای ریاستش در جهت عکس فرایند خصوصی سازی در صنعت نفت و گاز حرکت کرد زیرا بر این باور بود که این منابع طبیعی ارزشمند منابعی ملی است و باید در اختیار دولت باشد نه فرد یا گروههای خاص.
به همین دلیل در سالهای اخیر نظارت و کنترل دولت بر این صنایع و درآمد های ناشی از آن بیشتر شد و اقتصاد در مسیری تازه قدم گذارد.
از طرف دیگر در سالهای اخیر روسیه سرمایه گذاری زیادی در صنایع دفاعی و تسلیحاتی انجام داد تا بتواند در مقابل قدرت بزرگ نظامی و اقتصادی جهان یعنی ایالات متحده آمریکا مطرح شود. این کشور که بزرگترین بازمانده شوروی سابق است تلاش زیادی برای کنترل بر اوضاع اقتصادی منطقه دارد و سعی می کند رابطه نزدیکی با کشورهای نفت خیز خاورمیانه و کشورهای دارای ذخایر گاز طبیعی برقرار کند.
مهمترین نشانه های این مساله را می توان در رابطه نزدیک روسیه با ایران به خصوص در جریان مشکلات ایران بر سر مساله هسته ای با جهان دانست. همچنین در سالهای اخیر روسیه برای ایجاد اوپک گازی با همراهی کشورهای دارای ذخایر گاز به خصوص ایران تلاش زیادی می کند که با مخالفت صریح آمریکا و اروپا مواجه شده است. آنها بر این باورند که روسیه در نظر دارد تسلط بیشتری بر بازار گاز داشته باشد تا بتواند قیمت را خود کنترل کند.
در مورد هزینه های تسلیحاتی روسیه و سرمایه گذاری این کشور در صنایع دفاعی می توان به آمار ارائه شده توسط اکونومیست اشاره کرد.
طبق آمار ارائه شده توسط اکونومیست در سال ۲۰۰۷ میلادی هزینه های دفاعی روسیه برابر با ۵/۳۱ میلیارد دلار آمریکا بوده است و انتظار می رود در سال ۲۰۰۸ میلادی به ۸/۳۶ میلیارد دلار ارتقا یابد. پیش بینی ها نشان می دهد هزینه های دفاعی روسیه در سالهای آتی رشد خواهد کرد و در سال ۲۰۰۹ میلادی به ۵/۳۸ میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۰ میلادی به ۲/۴۶ میلیارد دلار آمریکا می رسد. این رشد در مقایسه با دیگر کشورهای جهان بسیار زیاد است.
برآوردها نشان می دهد کشور انگلیس تا سال ۲۰۱۱ میلادی سالانه تنها ۵/۱ درصد به هزینه های دفاعی خود می افزاید. اما به نظر می رسد کشورهای در حال توسعه ای همچون چین و هند در سالهای اخیر مشابه روسیه درصدد افزایش هزینه های دفاعی برای حفاظت از مرزهای خود بوده اند.
زندگی اقتصادی مردم:
روسیه که بزرگترین بازمانده امپراتوری شوروی است در دوره ریاست جمهوری پوتین دولتی بزرگتر از دوره های قبل داشت و پرداخت حقوق بازنشستگی، پرداخت به موقع دستمزدهای دولتی، ساخت جاده و راه، ساخت مراکز آموزش عالی با امکانات کامل و سرمایه گذاری در بخش آموزش و پرورش از دیگر سیاستهایی بود که این دولت در پیش گرفت و به موجب آن مردم به طور مستقیم منتفع شدند. در این سالها بر شمار ثروتمندان روس اضافه شد و همین مساله سبب مطرح شدن روسیه در عرصه بین المللی گردید.
در سال ۲۰۰۷ میلادی ۵۳ نفر در روسیه زندگی می کردند که بیشتر از یک میلیارد دلار ثروت داشتند. این در حالیست که شمار میلیاردرها در این کشور در سال ۲۰۰۶ میلادی تنها ۳۴ نفر بود. از طرف دیگر در این سال ۱۱۹ هزار میلیونر در کشور سردسیر روسیه ساکن بودند. در سال ۲۰۰۲ میلادی ۸۰ هزار نفر، در سال ۲۰۰۳ میلادی ۸۴ هزار نفر، در سال ۲۰۰۴ میلادی ۸۸ هزار نفر و در سال ۲۰۰۵ میلادی ۱۰۳ هزار نفر بیشتر از یک میلیون دلار ثروت داشتند.
آمارها نشان می دهد در سال ۲۰۰۲ میلادی ۷ میلیاردر، در سال ۲۰۰۳ میلادی ۱۷ میلیاردر، در سال ۲۰۰۴ میلادی ۲۵ میلیاردر، در سال ۲۰۰۵ میلادی ۲۷ میلیاردر و در سال ۲۰۰۶ میلادی ۳۴ میلیاردر در روسیه وجود داشتند.
در سالهای ریاست جمهوری پوتین به مدد درآمدهای کلان نفتی سهم بزرگی از بدهی های خارجی روسیه پرداخت شد و بر حجم ذخایر طلا و ارز بانک مرکزی این کشور اضافه شد. در این سال روسیه به یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر ارز و طلا تبدیل شد و همین مساله به اقتصاد این کشور کمک کرد تا در وضعیت نا بسامان جهان کمترین آسیب را متحمل شود.
در سالهای آغازین قرن جاری تمرکز بیشتر دولت روسیه روی صنعت نفت و گاز بود و درآمدهای کلان ناشی از این صنایع نه در اقتصاد داخلی که در توسعه صنایع دیگر و تکمیل پروژه های ناتمام سرمایه گذاری شد.
از طرف دیگر پوتین بخشی از درآمدهای نفتی را در کشورهای دیگر سرمایه گذاری کرد تا با سودآوری آنها زمینه را برای توسعه بیشتر اقتصاد داخلی فراهم کند و این سودهای کلان را برای آیندگان باقی بگذارد.
از طرف دیگر سرمایه گذاری در خارج از کشور و وارد کردن سود آن به بازار داخل سبب می شود تا اقتصاد به یکباره با افزایش نقدینگی مواجه نشود و مشکل ارتقای بیش از اندازه تورم و یا بیماری هلندی در اقتصاد کشور بوجود نیاید.
متوسط نرخ رشد اقتصادی روسیه در دوران هشت ساله ریاست جمهوری پوتین برابر با ۷/۶ درصد بود. در این سالها درآمد قابل تصرف افراد ۱۰ درصد رشد کرد و هزینه های مصرفی افزایش چشمگیری یافت.
در هشت سال اخیر نرخ بیکاری کاهش یافت و نرخ فقر تنزل پیدا کرد. در سالهای ریاست جمهوری پوتین اقتصاد کشور روسیه شکوفا شد و استاندارد زندگی مردم بالا رفت. در این سالها از میزان بیکاری و مشکلات اقتصادی کاسته شد و روسیه به کشوری مطرح در جهان تبدیل شد. البته در سالهای مورد برسری پوتین سیاست ملی کردن دوباره شرکتها و صنایع را در پیش گرفت و کنترل دولت را بر صنایع کلیدی بیشتر کرد. این مساله سبب شد تا فرآیند خصوصی سازی که در قرن گذشته انجام شده بود مسکوت شود. برخی بر این باورند این سیاست در کوتاه مدت سبب ارتقای نرخ رشد اقتصادی کشور می شود ولی در مدت طولانی به تخریب زیر ساختهای اقتصادی می انجامد و اقتصاد آسیب می رساند.